Bir Binanın Ortalama Ağırlığı Kaç Tondur?

Bu yazıda, "Bir binanın ortalama ağırlığı kaç tondur?" sorusunu analizlerle birlikte izah etmeye çalışacağım. Yapının her bir metrekaresinin kaç to...
Bir Binanın Ortalama Ağırlığı Kaç Tondur?

Bu yazıda, "Bir binanın ortalama ağırlığı kaç tondur?" sorusunu analizlerle birlikte izah etmeye çalışacağım. Yapının her bir metrekaresinin kaç ton ağırlığa tekabül ettiğini, betonuyla, demiriyle ve diğer yapı elemanlarıyla birlikte detaylarıyla inceleyeceğim.

Tabi bu yazımda ele aldığım yapı klasik kirişli sistem olacak. Asmolen yapılarda, mantar döşemelerde bu hesap çok daha farklı olacaktır. Yazımın sonunda bununla ilgili de literatürde geçen değerleri ekledim.

Bir Binanın Ortalama Ağırlığı Kaç Tondur?

Binada ağırlık oluşturacak yapısal elemanlar ve yapısal olmayan elemanlar şu şekildedir;
  • Beton
  • Demir donatı
  • Şap
  • Kaplama malzemesi (seramik, laminant vb.)
  • Tuğla duvar
  • Sıva
  • Çatı
  • Yapısal olmayan elemanlar
  • Hareketli yük

Beton binaya ne kadar yük getirir?

Beton, binadaki en ağır yapı elemanıdır. Klasik kirişli sistemlerde kat alanının yaklaşık %25'i kadar beton ihtiyacı olur. Örneğin 1.000 m²'lik bir kat alanında yaklaşık olarak 250 m³'lük beton sarfiyatı olacaktır. Betonun demirsiz ağırlığı her bir metreküp için 2.300 kg'dır. 

Bu da demek oluyor ki 1.000 metrekarelik bir kat alanında (1.000 x 2.300 x 0,25 = 575.000) 575 ton, yapının beton ağırlığı olarak hesaba katılıyor. Tabi bu hesapta henüz temel yok.

Demir donatı binaya ne kadar yük getirir? 

Ortalama olarak demir donatı, her bir metreküp betonda 100 kilogram kadar yer alır. (Bkz: Demir işçiliği fiyatları

Bu da demek oluyor ki 1.000 metrekarelik kat alanında bulunan 250 metreküp betonda 25 ton demir donatı bulunacaktır.

Şap betonu binaya ne kadar yük getirir?

Şap, "Bir binanın yapım aşamaları" yazı dizisinde de belirttiğim gibi, inşaatın kilometre taşlarından biridir. Şap betonu ortalama olarak 7 cm kalınlığındadır.

1.000 metrekarelik yapı alanının yaklaşık olarak %90'lık bölümünde şap imalatı olacaktır. Duvarların örüldüğü kısımlarda şap imalatı olmayacaktır. Dolayısıyla hesabımızı yapalım;

1.000 metrekare x %90 x 0,07 metre x 2.300 kg/m³ = 145 ton olarak hesaplanır. 

Seramik, Laminant, Mermer gibi kaplamalar binaya ne kadar yük getirir?

Şapın üzerine yapılan bu imalatlar için ortalama ağırlıkta olan seramik kaplamayı baz alacağım ve seramik kaplamanın yük analizini yazacağım. Buna göre;
  • 1 m² seramik 23 kg
  • 1 m² seramik harcı (0,02 m x 2.300 kg = 46 kg) hesaplanır.
Böylece kaplama malzemesinin metrekarede 69 kg yük getireceğini hesaplarız. 1.000 m²'lik yapı için hesapladığımız 900 m²'lik şap alanında da seramik kaplama yaptığımızı varsayarsak; 900 x 69 kg ağırlıktan 62 ton yük hesaplarız.

Tuğla duvar binaya ne kadar yük getirir?

Gelelim tuğla duvarın ağırlık hesabına. Tuğla metrajında detaylarını anlattığım tuğla duvar işleri binaya ne kadar yük getirir? Öncelikle bu hesapta tüm duvarların 13,5 cm kalınlığında olduğunu varsaydığımı belirtmeliyim.

Ortalama olarak 1.000 metrekarelik kat alanında 1.500 m²'lik tuğla alanı bulunur. 1 m²'de 25 adet tuğla harcanır. Yaklaşık 0,02 m³ kadar da harç harcanır. Bir adet 13,5'luk tuğlanınn da 3 kg olduğunu biliyoruz.

Öyleyse 1.000 m²'lik kat alanında;
(1.000 m² x 1,5 x 25 adet x 3 kg) + (1.000 m² x 1,5 x 0,02 m³/m² x 2,3 ton) = 112,5 ton + 69 ton = 181,5 ton yük hesaplanır.

Sıva binaya ne kadar yük getirir?

Sıvanın binaya ne kadar yük getirdiğini hesaplarken pratik sıva metrajına göre ilerleyeceğim. Ancak alçı sıvayla kaba sıvayı ayırmadan direkt olarak 2 cm kalınlığında hem duvarlara hem de tavanlara kara kaba sıva yapıldığını farz edeceğim. Böylece ufak tefek hesap hatalarını da kapatmış olacağım. Ancak pratik sıva metrajına mantolamayı da ekleyeceğim ve işlemlere öyle devam edeceğim.

Buna göre 1.000 m²'lik kat alanında 3.000 m² sıva işi çıkacak. Öyleyse hesaplayalım;

3.000 m² x 0,02 metre x 2.300 kg/m³ = 138 ton olarak hesaplarız.

Çatı binaya ne kadar yük getirir?

Ahşap oturtma çatının ve üzerindeki kiremitin binaya ne kadar yük getirdiğini hesaplayalım;
(1.000 m² x 0,05 m³ x 0,5 ton / m³) + (1.000 m² x 15 adet x 3 kg) = 70 ton yük getirir.

Yapısal olmayan elemanlar binaya ne kadar yük getirir?

Vitrifiyeler, mutfak dolapları, kombiler, radyatörler, pencereler, kapılar, dış cephe kaplamaları gibi yapısal olmayan elemanlar 1.000 metrekarelik bir kat alanı için yaklaşık 50 ton yük getirecektir.

Hareketli yükleri nasıl bina ağırlığına dahil etmeliyim?

Standart bir konut döşemesinde hareketli yük 200 kg / m²'dir. Bunu bina ağırlığı hesabına katarken yüzde 30 oranında katmalıyız. Yani metrekare başına 60 kg yük ekleriz. Bu da 1.000 metrekarelik bir kat alanı için 60 ton eder.

Bir Binanın Ortalama Ağırlığı Kaç Tondur?

Gelelim asıl sorumuza: bir binanın ortalama ağırlığı kaç tondur? Tüm bu yük analizlerini yaptıktan sonra (temel hariç) 1.000 metrekarelik bir binanın toplam ağırlığının;
  • Beton: 575 ton
  • Demir donatı: 25 ton
  • Şap: 145 ton
  • Kaplama malzemesi (seramik, laminant vb.): 62 ton
  • Tuğla duvar: 181,5 ton
  • Sıva: 138 ton
  • Çatı: 70 ton
  • Yapısal olmayan elemanlar: 50 ton
  • Hareketli yük: 60 ton
Toplam yük 1.306 ton olarak hesaplanır. Bunu da yuvarlarsak bir metrekarelik alanın 1,3 ton ağırlık getirdiğini söyleyebiliriz. Tabi bu yük temel hariç hesaplandı. Bu ağırlığı, temele gelen yük için, kolon tasarımı yaparken ön boyutlandırma için kullanabilirsiniz.

Temel ağırlığı kaç tondur?

Temel konusunu en sona bıraktım çünkü temel hesabında önemli olan faktörlerden biri de yapının kat sayısıdır. Ortalama olarak konuşacak olursak 10 döşemeli bir yapıda (B+Z+8) yaklaşık olarak 1 metre kalınlığında radye temel bulunur. 

Zemine gelen toplam yükü arıyorsak temel kalınlığı bizim için önem arz eder.

Diyelim ki 10 döşemeli ve her bir katı 100 m² olan toplam 1.000 metrekarelik bir yapı için hesap yapıyoruz. Bu durumda radye kalınlığı yaklaşık 1 metre olacaktır.

Temel alanının da bina alanında yüzde 30 büyük olduğunu (ampatman) varsayalım. Böylece temel alanımız 130 m² oldu. 

130 m² x 1 m x 2.400 kg / m³ (demirli beton ağırlığı) = 312 ton hesaplarız.

Böylece 10 döşemeli bu yapıda temel dahil toplam ağırlık 1.612 ton olur. Ama bu yapı 5 katlı bir yapı olsaydı radye kalınlığı azalacağından daha farklı bir toplam ağırlık bulacaktık. Bu nedenle temel dahil yapı ağırlığı konusunda ortalama bir rakam vermek mümkün değil.

Ancak temel hariç kirişli döşemeli yapı ağırlığı için 1,3 ton / metrekare katsayısı oldukça kullanılabilir bir katsayı. Literatürde ise bu değer 1,2 ton / m² olarak geçiyor. Ancak benim hesabım 1,3 ton / m² olduğu yönünde. Elime bir proje geçtiğinde, kolonların ön boyutlandırması için 1,3 ton / m² değerini kullanıyorum.

Asmolen döşemeli (Filler joist floor) bir yapının birim metrekare ağırlığı kaç tondur?

Literatürde geçen değerlere göre asmolen döşemeli bir yapının birim metrekare ağırlığı 1,4 ton / m²'dir.

Nervürlü döşemeli (Ribbed slab) bir yapının birim metrekare ağırlığı kaç tondur?

Literatürde geçen değerlere göre nervürlü döşemeli bir yapının birim metrekare ağırlığı 1,3 ton / m²'dir.

Kaset döşemeli (Waffle slab) bir yapının birim metrekare ağırlığı kaç tondur?

Literatürde geçen değerlere göre kaset döşemeli bir yapının birim metrekare ağırlığı 1,5 ton / m²'dir.

Mantar düz döşemeli (Flat slab) bir yapının birim metrekare ağırlığı kaç tondur?

Literatürde geçen değerlere göre mantar döşemeli bir yapının birim metrekare ağırlığı 1,7 ton / m²'dir.

Merhaba, ben Emirhan Aydın, inşaat mühendisiyim ve aile şirketimiz 27 yıldır Kütahya inşaat sektörünün en önde gelen firması. Blogumdaki içerikler sizlere fayda sağlanması açısından hazırlanmış özenli yazılardır. Ancak unutmayın ki inşaat işlerinde bir profesyonele danışmak en iyisidir. Lütfen kafanıza takılanları bana sormaktan çekinmeyin. Bana sosyal medya hesaplarımdan veya buradan ulaşabilirsiniz.

11 yorum

  1. 23 Mayıs, 2022 00:05
    Yani 100 metrekare bir evin ağırlığı temel hariç 130 toon
    1. 12 Temmuz, 2022 15:41
      Yaklaşık olarak böyle söyleyebiliriz, evet.
  2. 29 Eylül, 2022 20:51
    Dükkanımız bodrum katlı toptan ve perakende AMBARıdır yük ağırlığı azami ne kadar olmalıdır
    1. 29 Eylül, 2022 21:07
      Bağlı bulunduğunuz belediyeden projenin hesap raporunu talep ederek iş yerinizin hangi yüke göre tasarlandığınızı tespit edebilirsiniz. İş yeriniz ilk tasarlandığı zaman da iş yeri olarak tasarlandıysa, farklı bir kullanım amacına göre tasarlanmadıysa, 50 metrekare'den büyükse ve çok eski bir yapı değilse TS498'e göre 500 kg/m²'ye göre tasarlanmış olması muhtemeldir. Ancak kesin sonuca hesap raporu sayesinde ulaşabilirsiniz.
  3. 21 Aralık, 2022 17:55
    440 metre kare dükkanım var depo olarak kullanmak istiyorum alt katı garaj dükkanıma kaç kg yük koya bilirim dagınık şekilde bina yaşı 10
  4. 09 Şubat, 2023 22:50
    apartmanımız, 8 katlı, her katta 4 daire var, 120 mt daireler, kendim zemin üst ü 1. katta yım, deprem yatağı almayı düşünüyorum, üzerimde kaç tonluk bir yük vardır, teşekkürler
    1. 13 Şubat, 2023 19:59
      Öncelikle bu konunun uzmanı falan değilim, burada verilen bilgilere göre kabaca hesap yapacağım.

      Üzerinizde 6 kat var, katta 4 daire, daire başına düşen ortak alam 10m2 desek-> 6*4*(120+10)*1.3=4056ton yük. Yatağın alanı 10m2 olarak hesaplamak 10/[4*(120+10)]*4056=78 ton, güvenlik katsayısı ile yaklaşık 100 ton yeterli gibi geliyor bana...

      Tabi yatağa sadece yukarıdan yük bitmeyecektir, yanal yükleme de yüksek dayanıklı bir tasarım olmasında fayda olur...
    2. 11 Mart, 2023 11:23
      Üzerinize gelecek ağırlık hız şiddeti degise bilir binanın yıkılma yönüne göre belki bulunduğunuz oda hiç basınca magruz kalmayacak belkide eli yüz tonluk anlık bir basınçla karşılaşacaksınız bunu kimse bilemez deprem yatagı yada güvenli deprem odası yapıyorz yani örnek yeni bir model tasarlıyor ve vinçle ağır tonajli bi kaya üzerine yüksekten brakicaz canlı test yapicaz ilgilenirseniz 05354269037
  5. 21 Şubat, 2023 10:06
    Faydalı bilgiler, umarım müteahhitler de bunları biliyor?!!! durlar.
    1. 26 Mart, 2023 05:31
      Merhaba, sanmıyorum. Ülkemizde müteahhit olmak için cebinizde biraz para olması yeterli.