Korozyon Nedir? Betonarme Yapılarda Korozyon Çatlakları

Korozyon, halk dilinde bilinen adıyla paslanma betonarme yapılar için büyük bir tehdittir. Betonarme yapının içerisinde bulunan demir donatı koroz...

Korozyon Nedir? Betonarme Yapılarda Korozyon Çatlakları
 Korozyon, halk dilinde bilinen adıyla paslanma betonarme yapılar için büyük bir tehdittir. Betonarme yapının içerisinde bulunan demir donatı korozyona uğradığında paslı alan şişer. Bu da betonarme yapılarda korozyon çatlaklarına neden olur.

Korozyonun nedenleri nedir?

Korozyona sebep olabilecek pek çok etmen sayılabilir. Bunların başında kötü işçilikten kaynaklı olarak betonun demir donatıyı sarmaması gösterilebilir. Kötü işçilik segregasyonu beraberinde getirir. Betonla kaplanmayan alan korozyona uğrar. Bu yazı da ilginizi çekebilir: Segregasyon nedir?

Bu yazıyı okumak yerine videolu içeriği izleyebilirsiniz.
Peki tek sebep segregasyon mu? Hayır. Betonarme yapılarda korozyon oluşmasının bir başka sebebi de betonun alkali yapısının bozulmasıdır. Peki betonun alkali yapısını ne bozar? Tabi ki klor iyonu ve karbonatlaşma! Gelin, betonun alkali yapısını bozan bu etmenlere bir göz atalım.
  • Havadaki klor iyonları
  • Atmosferdeki karbondioksit
  • Deniz suyu
  • Deniz kumu
Korozyonun betonarme yapıyı nasıl etkilediğine dair oldukça güzel bir videoyu üstte paylaştım.

Korozyonun zararları nelerdir?

Korozyon, her şeyden önce demir donatıda kütle kaybı yaratarak betonarme yapının servis ömrünü kısaltır. Ayrıca korozyona uğrayan demir donatı şişer ve bu da betonarme yapının içinde beklenmedik gerilmeler ortaya çıkarır. Kolon, kiriş ve perde gibi betonarme yapı elemanlarında donatı boyunca gördüğünüz çatlakların sebebi genelde korozyondur.
Korozyon Nedir? Betonarme Yapılarda Korozyon Çatlakları
Üstte fotoğrafını attığım bina 30 yıllık, İstanbul'da bulunuyor. Yani birinci derece deprem bölgesinde. Ancak apartman sakinleri kentsel dönüşüme yanaşmıyormuş. Apartman sakinlerinin kentsel dönüşüm fikrine sıcak bakması için binada daha ne olması gerekiyor bilemiyorum gerçekten. 

Konumuza dönersek; bu çatlak tipik bir korozyon çatlağı. Donatı, korozyona uğrayıp şişmiş (pas hacmi artmış) ve betonu paramparça etmiş. Çok yüksek bir olasılıkla bu yapıdaki tek sorun bu da değil.
kirişlerde korozyon hasarları, korozyon çatlakları
Ülkemizin yapı stoğundan bir başka fotoğraf. Yine korozyon, yine şişen donatılar ve yine yapının servis ömründe kısalma. Bu yazı da ilginizi çekebilir: Evimde çatlaklar var, ne yapmalıyım?
kirişlerde korozyon hasarları, korozyon çatlakları

kirişlerde korozyon hasarları, korozyon çatlakları
Üstteki fotoğrafta görüldüğü gibi, illa beton parçasının düşmesine gerek yok. Korozyon çatlağını, çatlağın donatı boyunca devam ediyor olmasından da anlayabilirsiniz. Üstteki fotoğraf bunun için çok iyi bir örnek. 
kolonlarda korozyon hasarları, korozyon çatlakları
İstatistiksel olarak şunu söyleyebilirim. Korozyon çatlakları daha çok 20 yaşını aşmış binalarda karşılaşılan bir durum. Daha yeni bir binada oturuyorsanız ve evinizde anlam veremediğiniz çatlaklar varsa lütfen bu yazıyı okuyun: Yeni binada neden çatlak oluşur? 
kolonlarda korozyon hasarları, korozyon çatlakları

kolonlarda korozyon hasarları, korozyon çatlakları
Böyle bir durumda, örneğin 16 mm çapında olan demir donatınız artık 16 mm çapında olmuyor. Bir miktar kütle kaybetmiş oluyor. Ayrıca da betonarme yapınızdaki çatlaklar nedeniyle betonarme elemanınızın performansı azalmış oluyor. Yani betonarme elemanlarda korozyon; bir nevi beton için kanser.

Korozyon nasıl önlenir?

Korozyonu önlemek için alabileceğiniz belli başlı birkaç önlem var. Bunlar;
  • Betonarme elemanda yeterli pas payı kullanımı.
  • Betonun ve çeliğin standartlara uygun bir şekilde üretilmesi.
  • Suyun (yer altı suyu vb.) betonarme elemandan mümkün mertebe en kısa yoldan uzaklaştırılması.
  • Betonarme elemanların suya karşı kusursuz bir şekilde yalıtılması.
  • Betonun çok iyi bir şekilde kürlenmesi. Bu yazı da ilginizi çekebilir: Beton sulanmazsa ne olur?
  • İyi işçilik. Betonun iyi yerleştirilmesi.

Korozyon çatlaklarıyla karşılaşmamız durumunda ne yapmalıyız?

Betonarme yapılarda karşılaşılan çatlakların hiçbiri göz ardı edilmez. Bulunduğunuz binada korozyon çatlaklarıyla karşılaşırsanız doğrudan yetkili kurumlarla iletişime geçmelisiniz. Binanın taşıyıcı sisteminde meydana gelen diğer çatlak türleri için lütfen bu yazıyı okuyun: Taşıyıcı sistem çatlakları
Merhaba, ben Emirhan Aydın, inşaat mühendisiyim ve aile şirketimiz 27 yıldır Kütahya inşaat sektörünün en önde gelen firması. Blogumdaki içerikler sizlere fayda sağlanması açısından hazırlanmış özenli yazılardır. Ancak unutmayın ki inşaat işlerinde bir profesyonele danışmak en iyisidir. Lütfen kafanıza takılanları bana sormaktan çekinmeyin. Bana sosyal medya hesaplarımdan veya buradan ulaşabilirsiniz.

Görüşmeye katılın