Yapı Güvenliğini Artıracak Önlemler Alınıyor

Bugün Hürriyet Gazetesi'nde Gülistan Alagöz'ün yayımladığı haberde "Yapı Güvenliği İçin Ek Tedbirler Gündemde: İnşaat Mühendisine Tecrübe Şartı" d...

Yapı Güvenliğini Artıracak Önlemler Alınıyor
 Bugün Hürriyet Gazetesi'nde Gülistan Alagöz'ün yayımladığı haberde "Yapı Güvenliği İçin Ek Tedbirler Gündemde: İnşaat Mühendisine Tecrübe Şartı" diye bir manşet paylaşıldı. Bu habere gelin birlikte bakalım.

Yeni Mezun Mühendisler En Fazla Zemin + 4 Katlı Projeler Hazırlayabilecek

Yayımlanan haberdeki ilk kriter yeni mezun olan bir mühendisin en fazla zemin + 4 katlı projeler hazırlayabileceğiydi. Yani bugün okuldan mezun olan bir mühendis 5 katlı bir projeye imza atabilecek. Gelin biraz bunu yorumlayalım.

Ülkemizin yapı stoğunun ortalama kat sayısı zaten beş.[1] Ülkemizdeki insanların %65,4'ü de "en fazla beş katlı" olan binalarda ikamet ediyorlar. [2] Halkımızın tercihleri bu yönde. Yani özetle yeni mezun olan bir mühendisin kısıtlandığı bir durum yok. Zaten kısıtlamalarla bu işi çözmek yerine yeni mezun bir mühendisin iki yıl gibi bir süreyle staj yapması ve bunun akabinde imza yetkisi kazanması çok daha doğru olurdu.

Eleştirmek istediğim bir diğer konu da; kriterin "mimari kat sayısı" ile değerlendirilmiş olması. Karadeniz bölgesindeki binaları görüyoruz. Zemin + 4 kat ama zeminin altında da var bir dört kat. E bu ne olacak? Yeni mezun bir mühendis bu binanın projesini hazırlayabilecek mi? 

Kat sayıları; statik katlar açısından değerlendirilmeliydi. Madem böyle bir kısıtlama getirilecekti, "toplam betonarme kat sayısı üçü geçmeyen statik projeleri hazırlayabilecek" denilmeliydi.

Bu konuda hazırladığım videoya da göz atabilirsiniz.

4-8 kat arası projelerde en az 3 yıl tecrübe, 4 proje ve en az 10.000 m² şartı!

Bu kriter ilk kritere göre biraz daha sağlıklı bir kriter. Ancak burada da küçük şehirlerde ve ilçelerde 10.000 m² barajının yüksek olduğunu düşünüyorum. Örneğin Muğla'nın yazlık bölgesinde iş yapan bir mühendisin bu barajı geçmesi oldukça zor olacaktır.

8 kat üzeri yapılarda en az 5 yıl tecrübe ve yüksek lisans şartı!

Bu madde bu kriterler arasında en sevdiğim madde oldu. Nihayet piyasa ile akademi iç içe! Dört yıllık lisans eğitiminin ardından yüksek lisansını yapı anabilim dalından veya deprem mühendisliği ana bilim dalından yapan mühendisler 8 kat ve üzeri yapılarda söz sahibi olabilecek. Tabii umarım burada bahsedilen 8 betonarme kattır. Eğer yine bir kelime oyunuyla zemin+8 kat deyip toprak altını ve zemin katı hesaba katmadılarsa bu derecelendirmenin de pek çok şehirde karşılık bulmayacağını düşünüyorum. Çünkü pek çok şehirde zaten en fazla yapılaşma: Zemin kat + 7 kat.

Kamu Binalarında Tecrübeli Mimar Şartı

Kamu binalarının tasarlanmasında da üniversitelerin mimarlık bölümünde veya piyasada 5 yıl tecrübe kazanmış olması, en az 4 farklı projede ve en az 10.000 m² işte tecrübe sahibi olması gerekecek.

Kapalı Çıkmalara Kısmi Engel

Kapalı çıkmalar da zemin+4 katlı binalardan daha yüksek binalarda yapılamayacak. Buradaki emsal hakkındaki kayıplar telafi edilecek. Peki açık çıkmalarla ilgili nasıl bir önlem alınacak? Zemin+4 katlı binalarda kapalı çıkmaların sınırı ne olacak? 2 metre veya daha fazla çıkmaların yapıldığını yine görecek miyiz? 

Bitişik Nizam Sınırına 15 cm'den Fazla Yaklaşılmayacak

En çok sevindiğim konulardan biri bu oldu. Bitişik nizam sınırına 15 cm'den fazla yaklaşılamayacak. Bu sayede bitişik nizam kolonlarındaki işçilik hatalarını bu kadar çok görmeyeceğiz. Daha güvenli binaların oluşturulması için oldukça kaliteli bir adım.

Bunun dışında mevcut deprem yönetmeliğinin 4.9.3.2 maddesi (zaten var olan bir madde) daha önce yokmuş da yenice uygulanacakmış gibi paylaşılmış. Bu bölüm biraz anlamsız olmuş. Ancak bu maddeyi de hemen buraya ekleyeyim;

"Bırakılacak minimum derz boşluğu, 6 m yüksekliğe kadar en az 30 mm olacak ve bu değere 6 m’den sonraki her 3 m’lik yükseklik için en az 10 mm eklenecektir." [3]

İşyerleri İçin Düzenlemeler

Konut olarak düzenlenen binaların zemin katlarındaki ticari alanların 4,50 metre yükseklikten fazla yapılamayacağı yine bu haberde yazan kriterlerden. Zaten mevcut imar planının 28. maddesinin ç fıkrasında şu ibare yazılı;

"Zemin katında ticaret yapılabilen konut bölgelerinde ise zemin katlarda 4.50 metre, asma katlı zemin katlarda 5.5 metre, diğer katlarda 3.60 metre," kat yüksekliği yapılabiliyor. [4]

Ancak haberin devamında asma kat yapılmaması şartının sağlanması zorunlu olacak ibaresi geçiyor. Zannediyorum ki asma kat devrinin sonuna geliyoruz. İsabetli bir karar.

Yine aynı cümlede kısa kolon oluşturulmaması, binada kapalı çıkma yapılmaması şartının sağlanmasından bahsediyor. Burayı tam olarak anlayamadım. Acaba zemin kat ticari ise; zemin+4 kattan daha fazla sayıda kat olmasına gerek kalmadan da kapalı çıkmalar engellenecek mi? Bunu bekleyip göreceğiz.

Son olarak da A14 ve A15 tipi taşıyıcı sistem kullanılacak ibaresi kullanılmış. Yani zemin katında ticarethane olan binalarda betonarme perde kullanılması zorunlu hale getirilecek.

Kaynaklar

Merhaba, ben Emirhan Aydın, inşaat mühendisiyim ve aile şirketimiz 27 yıldır Kütahya inşaat sektörünün en önde gelen firması. Blogumdaki içerikler sizlere fayda sağlanması açısından hazırlanmış özenli yazılardır. Ancak unutmayın ki inşaat işlerinde bir profesyonele danışmak en iyisidir. Lütfen kafanıza takılanları bana sormaktan çekinmeyin. Bana sosyal medya hesaplarımdan veya buradan ulaşabilirsiniz.

Görüşmeye katılın