Bu yazımda betonarme perde duvar nedir, perde duvarlar nerelerde kullanılır ve avantajları nelerdir gibi soruları yanıtlamaya çalışacağım. D...
Bu yazımda betonarme perde duvar nedir, perde duvarlar nerelerde kullanılır ve avantajları nelerdir gibi soruları yanıtlamaya çalışacağım.
Depreme karşı sigorta: Betonarme perde duvarlar
Betonarme perde duvarlar; eni kalınlığından en az 6 kat fazla olan taşıyıcı elemanlardır. Yani 30 cm kalınlığındaki bir taşıyıcı elemanın eni 180 cm veya daha fazla ise bu taşıyıcı elamana betonarme perde duvar denir.
Betonarme perde duvarlar; tıpkı kolonlar gibi döşemelerden ve kirişlerden aldıkları yükleri temele iletirler. Ancak betonarme perdeleri bu kadar önemli yapan husus; döşemelerden ve kirişlerden aldıkları düşey yükleri temele iletmeleri değildir. Betonarme perde duvarları bu denli önemli kılan husus; deprem anında binanın daha güçlü bir şekilde davranmasını sağlamalarıdır.
Şöyle düşünün; düşey yük altında kolonlar binaları taşır. Ancak yatay yük karşısında (deprem vb.) kolonlar çok narin kalacaklardır. Yatay yüke en iyi tepki gösteren yapı elemanı ise betonarme perde duvarlardır.
Hafızanızda yer etmesi ve mantığınıza tam olarak oturması açısından bir örnek vereceğim. Alttaki fotoğrafı dikkatle inceleyin. Eğer dolap tek olursa (kolon) o dolabı devirmesi kolay olacaktır. Ancak dolabın eni uzun olursa (betonarme perde) bu dolabı devirmek mümkün olmayacaktır.
Betonarme perde duvarların yararları nedir?
- Deprem kuvvetlerini karşılarlar
- Düşey yükleri taşırlar
- Binanın deprem anında daha az hareket etmesini sağlarlar
- Deprem anında yapısal elemanların (kolon, kiriş vb.) hasar alma ihtimalini azaltırlar
Betonarme perde duvar tasarlarken nelere dikkat etmek gerekir?
Betonarme perde tasarlarken mimardan mühendise bazı önemli ayrıntıları gözden kaçırmamak gerekir. Bunların başında da betonarme perde duvarların simetrik bir şekilde binaya yerleştirilmesi gerektiği gelir.
Betonarme perde duvarlar eğer simetrik bir şekilde binada konumlandırılmazlarsa, binanın rijitlik merkezi ile ağırlık merkezi arasındaki mesafe artacaktır ve bu da binanın deprem anında burulma etkileriyle karşılaşmasına neden olacaktır. Bu istenmeyen bir durumdur. Bu nedenle betonarme perde duvarların mümkün mertebe planda simetrik bir şekilde tasarlanmaları gerekir.
Çünkü deprem kuvveti binaya ağırlık merkezinden etki eder. Ancak bina, rijitlik merkezinden bu kuvvete tepki gösterir.
Ayrıca tasarım aşamasında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da; kiriş ile perde bağlantılarının betonarme perde duvarların gövde bölgesinden değil, perdenin başlık bölgesinden yapılması gerektiğidir. Bu husus çok fazla gözden kaçırılan bir husustur.
Kirişleri perdeye, perdenin başlık bölgesinden bağlamak için zaman zaman betonarme perdenin başlık bölgesinin büyütülmesi gerekir.
Betonarme perde duvar maliyeti ne kadar?
35x210 cm boyutlarında bir betonarme perde duvar inşa etmek için (h=300 cm);
Beton: 0,35 m x 2,1 m x 3 m = 2,21 m³ beton
Demir: 290 kg nervürlü inşaat demiri
İşçilik: 2 yevmiye
2021 güncel fiyatlar ile betonarme perde duvar maliyeti
- Beton: 2,21 m³ x 280 TL = 620 TL
- Demir: 0,29 ton x 6100 TL = 1.770 TL
- İşçilik: 2 x 250 TL = 500 TL
Peki projedeki aynı noktaya kolon inşa edilseydi kolon maliyeti ne olacaktı?
Projedeki aynı noktaya bu defa betonarme perde yerine 40x80 cm ebatlarında kolon yerleştirdiğimizi varsayalım.
Bu durumda maliyet;
- Beton: 0,96 m³ x 280 TL = 270 TL
- Demir: 0,16 ton x 6100 TL = 976 TL
- İşçilik: 1.25 x 250 = 315 TL
Bir binada 4 adet betonarme perde duvar yapmak maliyeti yüzde kaç etkiler?
Örnek vermek gerekirse 5 katlı betonarme bir binayı sadece kolonlardan oluşan çerçeve sistem inşa etmek yerine birbirine simetrik 4 adet betonarme perde duvar koyarsanız toplam maliyetiniz 26.000 TL artacaktır. 5 katlı betonarme bir binanın maliyetinin 2.500.000 TL - 2.750.000 TL arasında olduğunu düşünürsek 26.000 TL'lik betonarme perde maliyeti %1'lik bir maliyet artışına tekabül edecektir. Yani, devede kulak. Bu yazdığım tutarlar 2021 yılı maliyetleri için olsa da bu oran diğer yıllarda da çok fazla değişmeyecektir.
Betonarme perde kalınlığı en az kaç cm olmalıdır?
TBDY 2018'e göre betonarme perde kalınlığı en az 25 cm olmalıdır. Bu da en küçük betonarme perde boyutunun 25x150 cm olması anlamına geliyor.
Asansör perdesi nedir?
Asansör perdesi terimini sıkça duyuyor olabilirsiniz. Aslında bilmediğiniz bir şey değil ancak asansörün etrafını çevreleyen poligon perdeye asansör perdesi denir.
Poligon perde nedir?
Eni boyunun en az 6 katı olan betonarme düşey elemanlara perde denildiğini öğrenmiştik. Ancak bu kavramı hep dikdörtgen olarak düşünürüz. Oysa ki perdeler L şeklinde, T şeklinde, U şeklinde vb. olabilir. Bu şekilde çokgen perdelere poligon perde ismi verilir.
Bodrum perdesi nedir? Subasman perdesi neye denir?
Toprak yüzeyinin altında kalan bodrumlarda bodrum perdesi inşa edilir. Bodrum perdeleri yapı boyunca devam etmez ve sadece bodrum katta bulunurlar. Bodrum perdelerinin statik açıdan da pek çok faydası bulunur.
Bu yazıyı da mutlaka okumalısınız: Perde kalıbı nasıl çakılır?
YORUMLAR