Depremin Büyüklüğü ile Şiddeti Arasındaki Fark

İstanbul'da art arda yaşanan depremlerden sonra ana haber bültenlerinden sokaktaki vatandaşa kadar pek çok kişi bu iki kavramı hatalı kullanmaktadır. Gelin depremin büyüklüğü ile şiddeti arasındaki farkları inceleyelim.

Ülkemizde depremin büyüklüğü ve depremin şiddeti kavramları sık sık karıştırılmaktadır. İstanbul'da art arda yaşanan depremlerden sonra ana haber bültenlerinden sokaktaki vatandaşa kadar pek çok kişi depremin büyüklüğü ve şiddeti kavramlarını hatalı kullanmaktadır. Gelin depremin büyüklüğü ile şiddeti arasındaki farkları inceleyelim.

Depremin büyüklüğü

Depremin büyüklüğü Richter ölçeği ile ölçülen, deprem sırasında açığa çıkan enerjinin ölçüsüdür. Depremin enerjisini doğrudan doğruya ölçmek mümkün olmadığından 1930 yılında Prof. Richter; sismik aletlerle ölçülen ve kaydedilen magnitüd'ü tanımlanmıştır.

Örneğin 26 Eylül 2019 tarihinde İstanbul'da hissedilen depremin büyüklüğü 5.7 olarak ölçülmüşür. Kaynak: Kandilli Rasathanesi
depremin büyüklüğü ve şiddeti arasındaki fark

Depremin Şiddeti

Depremin şiddeti dediğimiz kavram ise, göreceli bir kavramdır. Yani depremin enerjisinden kaynaklanan hasarların etkisi, depremin şiddetini ölçmemizde yardımcı olur. Yani bir boksörün attığı yumruğun enerjisi, depremin büyüklüğü ise; suratı dağılan diğer boksörün, suratındaki etki depremin şiddetidir.
Depremin şiddetini ölçmek için Mercalli Şiddet İndeksini kullanırız.
depremin büyüklüğü ile depremin şiddeti arasındaki farklar

Depremin Büyüklüğü ile Şiddeti Arasındaki Fark

Yani büyüklük ölçülebilen bir kavram iken şiddet gözlemlenebilen bir kavramdır. Ancak büyük medya kanallarında ve onların web sitelerinde bile bu kavramlar hatalı kullanılmaktadır. İşte o hatalı kullanımlardan sadece bir örnek. Soldaki doğrusu ve sağdaki hatalı kullanılmış hali.
depremin büyüklüğü ve şiddeti arasındaki farkın doğru kullanımı ve hatalı kullanımı
Peki ülkemizde daha önce gerçekleşen depremlerin büyüklükleri ve şiddetleri nelerdi? Ülkemizde bugüne kadar kaydedilmiş en şiddetli deprem 1939 Erzincan depremi. Magnitüd değeri (büyüklüğü) 7.9 olan bu depremin şiddeti ise 10-11 arası. Yaklaşık 33.000 insanın hayatını kaybettiği depremde hasar gördüğü tespit edilen bina sayısı ise 116.000!

Ülkemizde bugüne kadar gerçekleşen en büyük deprem ise yine 1939 Erzincan depremi. İkinci en büyük deprem ise, yakın tarihteki 17 Ağustos 1999 Gölcük (Kocaeli) depremi. 17 Ağustos depreminde depremin büyüklüğü 7.8 iken depremin şiddeti 10 olarak tespit edildi. Bu depremde  17.000 vatandaş hayatını kaybederken 73.000 bina hasar gördü.

Yine yakın tarihimizdeki 12 Kasım 1999 Düzce depreminde ise depremin büyüklüğü 7.5, depremin şiddeti ise 9 olarak tespit edilmiştir. Bu depremde de 763 kişi hayatını kaybederken 35.000 bina hasar görmüştür.
Bu yazı da ilginizi çekebilir: Deprem nedir? Neden Büyük İstanbul Depremi bekliyoruz?
Merhaba, ben Emirhan Aydın, inşaat mühendisiyim ve aile şirketimiz 27 yıldır Kütahya inşaat sektörünün en önde gelen firması. Blogumdaki içerikler sizlere fayda sağlanması açısından hazırlanmış özenli yazılardır. Ancak unutmayın ki inşaat işlerinde bir profesyonele danışmak en iyisidir. Lütfen kafanıza takılanları bana sormaktan çekinmeyin. Bana sosyal medya hesaplarımdan veya buradan ulaşabilirsiniz.

Görüşmeye katılın