Sakarya'da İnşaat Halindeki Bina Neden Çöktü?
Sakarya'nın Kocaali ilçesinde inşaat halindeki bir bina çöktü. Ölen ya da yaralanan olmayan kazada akıllara tek bir soru geldi: Deprem olmadan bu b...
Kim hatalı?
İnşaat mühendisleri odası Sakarya şubesi tarafından yapılan açıklama şu şekilde:
"Yürürlükte bulunan yönetmeliklere aykırı olarak yapılan ve yetkililer tarafından müdahale edilmeyen, göz yumulan binalardan bir tanesi maalesef daha inşaat aşamasında yıkılmıştır. Yaşanan bu üzücü olayın tek sevindirici tarafı can kaybının olmamasıdır." Bu yazı da ilginizi çekebilir: İnşaatlarda yapılan hataların sorumlusu kim?
Asmolen yapılar neden tehlikeli?
Asmolen ve mantar döşeme gibi kirişsiz (veya yastık kirişli) yapılar, düzgün bir deprem davranışı göstermediği için inşaat mühendisleri tarafından tercih edilmeyen sistemlerdir. TBDY 2018 ile birlikte de şartları ağırlaştırılan asmolen yapılar, deprem riskinin düşük olduğu bölgelerde bir nebze tercih edilebilir.
Müşteri tarafından, odalarda kiriş görünmediği için tercih sebebi olan asmolen sistemler Sakarya gibi deprem bölgesi olan yerleşim yerlerinde özellikle kaçınılması gereken sistemlerdendir.
Peki binanın çökme sebebi asmolen döşeme olması mı?
Asmolen döşeme tercih edildiğinde kolonlar arası açıklıklarda da daha cesur davranılıyor. Bu örnekte de ilk göze çarpan ayrıntı kolonlar arasındaki açıklık. Ama bu inşaatın çökmesinin ana sebebi açıklık değil. Çünkü bir mühendisin elinden çıkan projede açıklıklar hesap edilerek tespit edilir. Açıklığın fazla olması sadece bu sonuca fırsat veriyor. Nasıl mı?
Fotoğraflarda işaretlediğim gibi aslında olay anında beton dökümüne başlanmış. Pompanın ayağını da hortumu da işaretledim. Yani olay anında binaya ekstra etki eden bir dinamik sıvı yükü var. E peki bu durum bu sonucu nasıl doğurur?
Bu inşaatta kalıpların yeteri kadar bekletilmeden söküldüğünü düşünüyorum. Ocak ayının son iki haftasında ve şubat ayının ilk haftasında Kocaali ilçesinde hava sıcaklığı geceleri -7°'ye kadar düşüyordu. (Kaynak: accuweather.com) Hava sıcaklığının eksiye düştüğü durumlarda kalıpların söküm sürelerinin uzatılması gerekir. Çok yüksek bir ihtimalle bu durum da göz ardı edildi.
Kalıplar erken söküldüğü için beton henüz yeteri kadar dayanım kazanmamıştı. Bir de soğuk havaların etkisi vardı tabi. Üzerine yeni bir katın beton yükü gelince... E zaten açıklık da fazla, bu kötü sonuç kaçınılmaz. Sakarya İMO şubesinin de dediği gibi, tek sevindirici taraf; can kaybının olmaması.
Tabi tahminlerimde yanılıyor da olabilirim. Belki daha farklı uygulama hataları vardı, belki de çok düşük bir ihtimal de olsa proje hatası vardı. Konunun zaman içerisinde aydınlatılacağından hiç şüphem yok. Ancak şunu net bir şekilde söyleyebilirim ki; binayı inşa eden müteahhit firmanın kariyeri o ilçede sona erdi.
Yapılarda oluşan hasarlar ve nedenleri
Yapılarda oluşan hasarlar ve hasarların nedenleriyle ilgili Konya Teknik Üniversitesi'nde yaptığım sunumu aşağıdan izleyebilirsiniz.
1 yorum