SAP2000 İle Kutu Menfez Hesabı Çözümlü Örnek Ders 1
Sap2000 ile adım adım ilerleyerek kutu menfez çözümü yapacağız. Bu çözümü yaparken her adımda ekran görüntüsü alıp, neler yapılması gerektiğini ve nerelere dikkat edilmesi gerektiğini ayrıntılarıyla yazacağım. Öncelikle şunu belirtmem gerekir ki; çözüm çok basit. Bunu neden paylaştığıma gelirsek, uygulamasını ve projesini gördüğüm kimi betonarme kutu menfezlerde, gerçek dışı, abartılı donatı yerleşimleri gördüm. Üstelik bunlar kamu projeleriydi. Vergilerimizin bu şekilde ziyan olmasını, israf edilmesini istemediğimden ve internette yaptığım araştırmalarda kimsenin bu konuyu detaylı olarak açıklamadığını gördüğümden bu iş için kollarımı sıvadım. Üstelik AASHTO standartlarını da bu örnekte kullanacağız.
Şekil 1.1: Sap 2000 ile betonarme kutu menfez hesabı çözümlü örnek
Şekil 1.2: Quick Grid Lines
Şekil 1.2'de açılan Quick Grid Lines kutusunda, "Number of Grid Lines" bölümü, her bir yönde atılacak aks sayısını belirtmenizi istiyor. Yani üç boyutlu bir kutu menfez düşünürseniz, her bir yönde 2 adet aksınızın olduğunu göreceksiniz. Bu nedenle burada X yönü, Y yönü ve Z yönü değerlerini 2 olarak doldurduk.
Grid spacing bölümü akslar arası mesafeyi tanımlamak için kullanılır. Benim örneğimde, kutu menfez genişliği (X) 270 cm, kutu menfez yüksekliği (Z) 320 cm ve kutu menfez uzunluğu da 400 cm (Y) olarak kabul edilmiştir. (Virgül veya nokta kullanımı, bilgisayarınızın ayarlarına göre değişkenlik gösterebilir.)
First Grid Line Location bölümü ilk aks çizgisinin konumunu belirtmek için kullanılır. Sıfır olarak kalmalarında sakınca yoktur.
Şekil 1.3: Sap2000'de alan eleman tanımlama
Şekil 1.3'te anlatıldığı gibi, ilk olarak üç boyutlu görsel alanını kapatalım. Buna şimdilik ihtiyacımız yok. İhtiyacımız olduğunda yeniden açacağız. İki boyutlu ekranda da, sol menüde "Draw rectangular area" butonuna basalım ve A-A aksı ile 2-2 aksının kesişim noktasına farenin sol tuşuyla bir kez basalım. B-B aksı ile 1-1 aksının kesişim noktası olan menfezin sağ alt köşesine de farenin sol tuşuyla bir kez basalım. Böylece ilk alan elemanımızı oluşturduk. Aynı işlemi sol menüde, Draw Rectangular Area tuşunun bir altında yer alan Quick Rectangular Area tuşu ile de yapabilirdik. Quick Rectangular Area tuşuna bastığımızda yapmamız gereken işlem bu defa köşelerden tutmak değil, sadece oluşturmak istediğimiz alanın ortasına bir kez tıklamak olacaktı. Bir sonraki alan elemanımızı bu şekilde tanımlayalım.
Şekil 1.4: Aynı kesitte koordinat değiştirmek için "Move Up In List" tuşunu kullanırız.
Eğer alan elemanı doğru bir şekilde ekleyebildiysek, Şekil 1.4'deki gibi bir sayfayla karşılaşmış olmamız gerekir. Şekil 1.3'te sol üst köşede görüldüğü üzere, biz alan elemanımızı Z=3.2 metre koordinatı için tanımladık. Yani menfezimizin üst döşemesini tanımladık. Şekil 1.4'teki gibi "Move Up In List" tuşuna basarsak karşımıza yine X-Y kesitinde Z=0 metre koordinatı çıkacak. Yani menfezimizin alt döşemesini, temelini görmüş olacağız.
Şekil 1.5: Sap2000 programında Quick Draw Area butonu ile alan eleman ekleme
Draw Rectangular Area veya Quick Draw Area tuşları ile menfezimizin toplamda 4 yüzeyine alan elemanı eklememiz gerekir. Şu anda biz X-Y kesitindeki her iki yüzeye de alan elemanımızı ekledik. Yani, temelimizi ve döşememizi temsil eden alan elemanlarımızı ekledik. Şimdi menfezimizin yan duvarlarını ekleyeceğiz.
Şekil 1.6: Sap2000 programında alan elemanlar ekleyerek şekli oluşturma
Şekil 1.6'da da anlatıldığı gibi; İlk olarak kesitimizi Y-Z kesitine getirelim. Quick Draw Area seçeneği ile menfezimizin bir duvarını oluşturalım. Ardından "Move Up In List" seçeneğine tıklayıp, aynı işlemi menfezin diğer duvarı için yapalım.
Böylece ilk dersimizin sonunda betonarme kutu menfezin dört yüzeyine alan eleman tanımladık. Bundan sonraki dersimizde malzeme tanımlarını ve kesit tanımlarını yapıp, bunları modelimize atayacağız.
Sap2000 ile hesabı yapılmış bir betonarme kutu menfez (culvert box) örneği - DERS 1
SAP2000 programını açtıktan sonra ilk yapmanız gereken File > New Model butonuna basmak ve hemen ardından Grid Only seçeneğini tıklamak. Bu adımda birimlerin kN, m ve C olduğuna dikkat etmeniz gerek.
Şekil 1.1: Sap 2000 ile betonarme kutu menfez hesabı çözümlü örnek
Şekil 1.2: Quick Grid Lines
Şekil 1.2'de açılan Quick Grid Lines kutusunda, "Number of Grid Lines" bölümü, her bir yönde atılacak aks sayısını belirtmenizi istiyor. Yani üç boyutlu bir kutu menfez düşünürseniz, her bir yönde 2 adet aksınızın olduğunu göreceksiniz. Bu nedenle burada X yönü, Y yönü ve Z yönü değerlerini 2 olarak doldurduk.
Grid spacing bölümü akslar arası mesafeyi tanımlamak için kullanılır. Benim örneğimde, kutu menfez genişliği (X) 270 cm, kutu menfez yüksekliği (Z) 320 cm ve kutu menfez uzunluğu da 400 cm (Y) olarak kabul edilmiştir. (Virgül veya nokta kullanımı, bilgisayarınızın ayarlarına göre değişkenlik gösterebilir.)
First Grid Line Location bölümü ilk aks çizgisinin konumunu belirtmek için kullanılır. Sıfır olarak kalmalarında sakınca yoktur.
Şekil 1.3: Sap2000'de alan eleman tanımlama
Şekil 1.3'te anlatıldığı gibi, ilk olarak üç boyutlu görsel alanını kapatalım. Buna şimdilik ihtiyacımız yok. İhtiyacımız olduğunda yeniden açacağız. İki boyutlu ekranda da, sol menüde "Draw rectangular area" butonuna basalım ve A-A aksı ile 2-2 aksının kesişim noktasına farenin sol tuşuyla bir kez basalım. B-B aksı ile 1-1 aksının kesişim noktası olan menfezin sağ alt köşesine de farenin sol tuşuyla bir kez basalım. Böylece ilk alan elemanımızı oluşturduk. Aynı işlemi sol menüde, Draw Rectangular Area tuşunun bir altında yer alan Quick Rectangular Area tuşu ile de yapabilirdik. Quick Rectangular Area tuşuna bastığımızda yapmamız gereken işlem bu defa köşelerden tutmak değil, sadece oluşturmak istediğimiz alanın ortasına bir kez tıklamak olacaktı. Bir sonraki alan elemanımızı bu şekilde tanımlayalım.
Şekil 1.4: Aynı kesitte koordinat değiştirmek için "Move Up In List" tuşunu kullanırız.
Eğer alan elemanı doğru bir şekilde ekleyebildiysek, Şekil 1.4'deki gibi bir sayfayla karşılaşmış olmamız gerekir. Şekil 1.3'te sol üst köşede görüldüğü üzere, biz alan elemanımızı Z=3.2 metre koordinatı için tanımladık. Yani menfezimizin üst döşemesini tanımladık. Şekil 1.4'teki gibi "Move Up In List" tuşuna basarsak karşımıza yine X-Y kesitinde Z=0 metre koordinatı çıkacak. Yani menfezimizin alt döşemesini, temelini görmüş olacağız.
Şekil 1.5: Sap2000 programında Quick Draw Area butonu ile alan eleman ekleme
Draw Rectangular Area veya Quick Draw Area tuşları ile menfezimizin toplamda 4 yüzeyine alan elemanı eklememiz gerekir. Şu anda biz X-Y kesitindeki her iki yüzeye de alan elemanımızı ekledik. Yani, temelimizi ve döşememizi temsil eden alan elemanlarımızı ekledik. Şimdi menfezimizin yan duvarlarını ekleyeceğiz.
Şekil 1.6: Sap2000 programında alan elemanlar ekleyerek şekli oluşturma
Şekil 1.6'da da anlatıldığı gibi; İlk olarak kesitimizi Y-Z kesitine getirelim. Quick Draw Area seçeneği ile menfezimizin bir duvarını oluşturalım. Ardından "Move Up In List" seçeneğine tıklayıp, aynı işlemi menfezin diğer duvarı için yapalım.
Böylece ilk dersimizin sonunda betonarme kutu menfezin dört yüzeyine alan eleman tanımladık. Bundan sonraki dersimizde malzeme tanımlarını ve kesit tanımlarını yapıp, bunları modelimize atayacağız.
Görüşmeye katılın