Konsol Kirişlerde Gövde Donatısı Gerekli mi?
Kiriş yüksekliği 50 cm olan ancak 150 cm uzunluğunda olan konsol kirişlere gövde donatısı koymak gerekir mi? Bir kısım idareler ve mühendisler bu konsol kirişleri "kısa kiriş" olarak nitelendirirken, bir kısım idareler...
Konsol Kiriş Nedir?
Konsol kiriş, bir tarafı mesnetlenmiş, diğer tarafı serbest halde bulunan kiriştir. Üst bölgesi çekme bölgesi, alt bölgesi ise basınç bölgesi olduğundan; sistem kirişlerinin aksine donatı yoğunluğu üst bölgede bulunur. Peki konsol kirişlerin gövde bölgesine gövde donatısı konulur mu? 150 cm'lik konsol kirişler "kısa kiriş" olarak değerlendirilir mi?
Hangi kirişlere gövde donatısı koyulur?
TBDY 2018'e göre betonarme yapılarda kirişlere şu durumlarda gövde donatısı konulmalıdır.
- Kısa Kirişlere gövde donatısı konulur
"Kiriş yüksekliği, serbest açıklığın 1/4 ’ünden daha fazla olduğu durumda kiriş gövdesinin
her iki yüzüne, kiriş yüksekliği boyunca boyuna gövde donatısı konulacaktır. Toplam boyuna
gövde donatısı alanı, sağ veya sol mesnet kesitlerinde üst ve alt boyuna donatı alanları
toplamının en büyüğünün %30’undan daha az olmayacaktır. Gövde donatısı çapı 12 mm’den
az, aralığı ise 300 mm’den fazla olmayacaktır. Kiriş yüksekliği boyunca 600 mm’yi ve kiriş
ekseni boyunca 400 mm’yi geçmeyen aralıklarla yatay gövde çirozları konulacaktır. Boyuna
donatıların kenetlenmesine benzer biçimde, gövde donatılarının kenetlenmesi için de 7.4.3.1’in
(b) ve (c) paragrafları uygulanacaktır."
denilmektedir.
- Yüksekliği 60 cm'den Yüksek Kirişlere gövde donatısı konulur
"Gövde yüksekliği 600 mm den büyük olan kirişlerde, en az Denklem 7.6 ile belirlenen miktar kadar gövde
donatısı bulundurulur. Bu donatı, gövdenin iki yüzünde eşit olarak, en az 10 mm çaplı çubuklardan ve çubuk
aralığı 300 mm yi geçmeyecek biçimde düzenlenir. "
denilmektedir.
150 cm'lik konsol kirişlere (h=50cm) gövde donatısı koymak gerekir mi?
İşte en çok sorulan soru! Bir kısım idareler ve mühendisler bu konsol kirişleri "kısa kiriş" olarak nitelendirirken, bir kısım idareler ve mühendisler bunu kısa kiriş olarak değerlendirmenin yanlış olduğunu savunuyorlar. Peki doğrusu ne? Bu sorunun cevabı için gelin Prof. Dr. Zekai Celep'in dediklerine kulak verelim:
"Emirhan Bey:
Benim görüşüm, size yakın veya aynı. Eğer bir eleman deprem yüklemesinden doğrudan etkilenmiyorsa, bunun sadece TS500 kayıtlarını sağlaması gerekir. Konsollar depremden doğrudan etkilenmediği için bu elemanlarda Deprem Yönetmeliği şartları uygulanmayabilir. Tali kirişler de bu türden sayılabilir.
Açıklık kavramının; iki tarafından mesnetli kirişler için kabul edilen kavram olduğuna inanıyorum. Açıklık ile ilgili bir şart olduğu zaman bunun konsol kirişlerde uygulamasında (şarttaki açıklık olarak, basit kirişe benzeterek) konsol boyunun iki katının alınması gerektiğini düşünüyorum. Bu görüşümü, kiriş ve konsol kirişlerdeki (veya döşemelerdeki) sehim şartlarına bakarsanız belirli ölçüde bulabilirsiniz.
Selamlar"
150 cm'lik konsol kirişlere (h=50cm) gövde donatısı koymak gerekmez!
Yani özetle; konsol kirişlerde gövde donatısı şartı aranmaz. Çünkü konsol kirişler sistem kirişi değildir. Dolayısyla TBDY 2018 şartlarını sağlamak zorunda da değildir. Sadece TS500 şartlarını sağlaması yeterlidir. Dahası yönetmelikteki kısa kiriş tanımında yer alan açıklık kavramı; iki tarafından mesnetli kirişler için kabul edilen bir kavramdır. Yani konsol kirişler direkt olarak bu tanımın dışındadır.
Ancak konsol kirişin yüksekliği 60 cm'i aştığında konsol kiriş TS500'e tabi olacak, yüksek kiriş sınıfına girecek ve gövde donatısı isteyecektir.
Ancak konsol kirişin yüksekliği 60 cm'i aştığında konsol kiriş TS500'e tabi olacak, yüksek kiriş sınıfına girecek ve gövde donatısı isteyecektir.
Görüşmeye katılın